Laatst las ik over een groot onderzoek naar schulden onder jongeren van 12 tot 25 jaar. De uitkomst verbaasde mij niets: jongeren tussen de 12 en 18 jaar zijn tevreden en komen uit met hun geld. Althans, dat lijkt zo. Want vaak springen ouders bij. Velen hebben zakgeld, maar geen afspraken wat ze daarvan moeten betalen. Dit levert vaak discussie en ruzie op.
Bij mij thuis zijn de afspraken over kleedgeld helder. Daar zit alles in: van schoenen, jassen, ondergoed tot bikini’s. Maar over het zakgeld heb óók ik geen duidelijke afspraken gemaakt. Dus elke verjaardag is er weer discussie wie het cadeau betaalt. Zo ook met bioscoopbezoekjes, gezellige lunches en haaraccessoires. Dom van mezelf!
Waarom is dit verschil erin geslopen? Kinderen krijgen meestal al zakgeld vanaf een jaar of vier. Ze mogen leuke dingen kopen en leren op een speelse manier met geld omgaan. Maar als zij ouder worden, neemt de consumptiebehoefte toe. Bij de overgang naar de middelbare school heb ik geen nieuwe afspraken gemaakt. Daardoor heb ik nu vaak discussies met mijn dochter.
Volgens het onderzoek hebben jongeren tussen de 18 en 25 jaar vaak al een betalingsachterstand. Zij bouwen meer en grotere schulden op dan we hoopten. De overgang naar volledige verantwoordelijkheid is in Nederland vaak koud. Op de 18e verjaardag dragen we ineens de volledige verantwoording over. Geen goed plan om dan met een kasboek op het feestje aan te komen om de begroting te maken. En ook veel te laat!
Tip 1: Begin vroeg met het maken van vaste afspraken
Begin met 12 jaar vaste afspraken te maken: wie betaalt wat en waarvan. Als je kind structureel bijverdient, laat hem dan ook meer zelf betalen. Ook vervelende saaie zaken. Dat móeten ze vanaf hun 18e ook.
Tip 2: Wijs je kind op valkuilen van online bestellingen & abonnementen
Als bewindvoerder ontmoet ik vaak jongeren die veel schulden hebben, een minimum inkomen en door de bomen het bos niet meer zien. Even online kleren bestellen of een telefoonabonnement afsluiten is zo gedaan. Maar aan abonnementen zit je lang vast. En 16% rente betalen op je schuld bij een postorderbedrijf is eerder regel dan uitzondering.
Tip 3: Adviseer je kind niet rood te kunnen staan
Als je als 18-jarige een rekening opent, is de standaardvraag of je rood wilt kunnen staan. Adviseer je kind dit niet te doen! Stel de limiet vast op € 0,00. Gewoon een kwestie van op=op. Dus leer ze zuinig zijn en creatief met wat ze wel hebben.
Tip 4: Geef het goede voorbeeld
Een goed voorbeeld doet goed volgen. Praat als ouder met je puber over geldzaken. Leg ze uit waarom je iets nú niet koopt, maar nog wat langer met het oude doet of het repareert.
Tip 5: leer kinderen verstandige keuzes te maken door rekenvoorbeelden
Voor het onderwijs is ook een grote taak weggelegd. Leer met rekenen of wiskunde wat de verschillen zijn tussen een vast abonnement met telefoon en een sim only abonnement. Of bij economie wat het kost om een huis te huren of te kopen met alle vaste lasten erbij.
Voor het totale Nibud onderzoek klik hier.